Rozwód i alimenty w prawie polskim

Na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego warto wskazać, że rozwód jest przyczyną ustania małżeństwa. Przepisy przewidują również ustanie małżeństwa z powodu uznania za zmarłego jednego z małżonków.

Przesłanki rozwodu

Sąd co do zasady może orzec rozwód tylko jeżeli zostaną spełnione konkretne przesłanki. Aby Sąd orzekł rozwód pomiędzy stronami musi nastąpić trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Przesłanka ta ma charakter obligatoryjny i jest oceniana przez Sąd każdorazowo indywidualnie przy sprawie.

Zupełny rozkład pożycia małżeńskiego

Zupełny rozkład pożycia następuje wtedy, gdy większość więzi ustaje. Nie chodzi tylko o zanik więzi naturalnych (pożycia małżeńskiego ze względu na wiek). Chodzi również o sytuacje w której jest to w pełni świadoma decyzja małżonków. Często w przyjmowanych przez nas sprawach następował zupełny zanik więzi emocjonalnych czy fizycznych pomimo istnienia nadal więzi gospodarczej łączącej małżonków.

Trwały rozkład pożycia małżeńskiego

Drugą przesłanką rozwodu jest trwałość rozpadu pożycia małżeńskiego. Mamy z nim do czynienia wówczas gdy rozpad ma charakter ostateczny i nieodwracalny. Jest to sytuacja, którą każdorazowo ocenia sąd na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego oraz wyjaśnień stron. Sąd bierze pod uwagę to czy przywrócenie stanu sprzed rozpadu jest możliwe. W doktrynie sądowniczej przyjmuje się, że kłótnie, nieporozumienia trwające krótki czas nie mogą uzasadniać rozwodu. W takim przypadku po przeanalizowaniu odpowiednio dokumentacji wyspecjalizowany pełnomocnik zapewne doradzi małżonkom inny sposób aby rozwiązać istniejący konflikt.

Rozwód bez orzekania o winie czy z wyłącznej winy drugiego małżonka?

Polskie prawo wyróżnia 2 rodzaje rozwodów:

1. rozwód z orzeczeniem o winie
2. rozwód bez orzekania o winie

Najczęściej mamy do czynienia z sytuacją, w której wina leży po stronie jednego z małżonków. Jednakże droga aby udowodnić wyłączną winę drugiego małżonka jest mozolna i niejednokrotnie trwa dłużej aniżeli postępowanie bez orzekania o winie. Postępowanie dowodowe ponadto mogą być niejednokrotnie stresującym przeżyciem dla klientów jak i dla ich dzieci. Dlatego tak istotną kwestią jest posiadanie odpowiedniego pełnomocnika, który pomoże przejść Klientom przez ten ciężki dla nich okres, którym jest czas rozwodu. Postępowanie z orzeczeniem o winie drugiego małżonka otwiera drogę do zasądzenia na rzecz małżonka nie obwinionego alimentów. Druga forma – bez orzekania o winie jest możliwa tylko i wyłącznie na zgodny wniosek obojga małżonków.

Kiedy orzeczenie rozwodu nie jest możliwe?

• Dobro małoletnich dzieci

Sąd prowadzący postępowanie rozwodowe zobowiązany jest do zbadania czy orzeczenie rozwodu nie spowoduje osłabienia lub zaniku relacji pomiędzy dziećmi a rodzicem, któremu władza rodzicielska nie zostanie powierzona. Podczas oceny Sąd bierze również pod uwagę czy po orzeczeniu rozwodu potrzeby małoletnich w tym te materialne jak i emocjonalne zostaną zaspokojone. Czy będzie to w takim stopniu jak to miało miejsce w chwili orzeczenia rozwodu. W przypadku gdy sąd poweźmie wątpliwości co do tego iż dobro małoletnich dzieci może być zagrożone nie wyda orzeczenia rozwodowego.

• Zasady współżycia społecznego

Jeżeli orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wówczas sąd może odmówić nam wydania orzeczenia rozwodowego. Co oznacza określenie niezgodne z zasadami współżycia społecznego? Co do zasady są to sytuację, w których niewinny bądź znacznie mniej winny rozkładu pożycia małżeńskiego małżonek:

1. zostałby pozbawiony na skutek rozwodu środków do życia,
2. jedna z osób żąda rozwodu z błahych powodów,

• Żądanie rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia

Z sytuacją taką mamy do czynienia gdy osoba wyłącznie winna rozpadu pożycia małżeńskiego żąda orzeczenia rozwodu a drugi z małżonków się na to nie zgadza i jego stanowisko nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Majątek małżonków po orzeczeniu rozwodu

Rozwiązanie małżeństwa przez rozwód wpływa na sytuację materialną małżonków. Poprzez orzeczenie rozwodu mogą wystąpić skutki w ich majątku w tym m.in.:

1. ustanie ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej
2. ustanie obowiązku wzajemnej pomocy finansowej małżonków
3. podział majątku wspólnego
4. rozstrzygnięcie o mieszkaniu małżonków
5. alimenty na byłego małżonka.

Alimenty w polskim prawie rodzinnym

W sprawach alimentacyjnych przed wniesieniem pozwu rozwodowego należy ocenić całokształt dokumentów dostarczonych do naszej Kancelarii, aby wybrać najbardziej optymalny sposób płatności alimentów. Nasi adwokaci pomogą ustalić wysokość oraz ewentualną konieczność zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego. Razem zabezpieczeniem kosztów utrzymania rodziny na czas trwania postępowania rozwodowego. Rzetelna i profesjonalna analiza dokumentów dostarczonych przez Państwa pozwoli pełnomocnikom na analizę. W późniejszym etapie na wybór najlepszej i jak najmniej uciążliwej drogi podczas trwania postępowania rozwodowego i późniejszego podziału majątku wspólnego. W polskim prawie wyróżniamy dwa rodzaje roszczeń alimentacyjnych. Pierwsze z nich to alimenty na małoletnie dzieci stron, a drugie to alimenty na małżonka. Poniżej przedstawimy Państwu oba typy alimentów.

Obowiązek alimentacyjny względem małoletnich dzieci

Zgodnie z przepisami KRiO na rodzicach ciąży prawny obowiązek do zaspokajania bieżących potrzeb dzieci. Szczególnie poprzez dostarczanie środków finansowych na ich utrzymanie, które to środki muszą zapewnić małoletnim odpowiedni poziom życia. Poprzez rozwód nie może nastąpić pogorszenie sytuacji finansowej małoletnich.

Obowiązek alimentacyjny względem małżonka

Obowiązek alimentacyjny względem małżonków (czyli alimenty na żonę lub męża) istnieje zarówno w czasie trwania małżeństwa jak i również po jego ustaniu. Alimentów na rzecz rozwiedzionego małżonka można żądać wówczas gdy po rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód małżonek znalazł się w niedostatku bądź gdy żąda ich małżonek niewinny rozkładu pożycia małżeńskiego.

Autor: Mecenas Monika Olenkowicz
email.: m.olenkowicz@kancelaria-machowski.pl